Một cá nhân có thể thành lập nhiều doanh nghiệp

Luật Doanh nghiệp 2020 có hiệu lực từ ngày 01/01/2021, thay thế cho Luật Doanh nghiệp 2014 hiện đang là Luật Doanh nghiệp mới nhất. Theo quy định hiện hành, trừ các trường hợp bị cấm theo quy định tại Khoản 2 Điều 17 Luật Doanh nghiệp 2020 thì các tổ chức, cá nhân đều có quyền thành lập, góp vốn, mua cổ phần, mua phần vốn góp và quản lý doanh nghiệp theo quy định của Luật này. Để trả lời câu hỏi một người có thể thành lập nhiều doanh nghiệp hay không còn phụ thuộc vào quy định liên quan đến loại hình doanh nghiệp đó.

Doanh nghiệp tư nhân

Doanh nghiệp tư nhân là doanh nghiệp do một cá nhân làm chủ và tự chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình về mọi hoạt động của doanh nghiệp.

Đối với loại hình doanh nghiệp tư nhân, theo quy định tại Khoản 3 Điều 188 Luật Doanh nghiệp 2020, “mỗi cá nhân chỉ được quyền thành lập một doanh nghiệp tư nhân”. Bên cạnh đó, chủ doanh nghiệp tư nhân không được đồng thời là chủ hộ kinh doanh, hay là thành viên công ty hợp danh.

Công ty hợp danh

Công ty hợp danh là doanh nghiệp, trong đó phải có ít nhất 02 thành viên là chủ sở hữu chung của công ty, cùng nhau kinh doanh dưới một tên chung (sau đây gọi là thành viên hợp danh). Ngoài các thành viên hợp danh, công ty có thể có thêm thành viên góp vốn. Thành viên hợp danh phải là cá nhân, chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình về các nghĩa vụ của công ty, còn thành viên góp vốn là tổ chức, cá nhân và chỉ chịu trách nhiệm về các khoản nợ của công ty trong phạm vi số vốn đã cam kết góp vào công ty.

Khoản 1 Điều 180 Luật Doanh nghiệp 2020 quy định về hạn chế quyền đối với thành viên hợp danh như sau: “Thành viên hợp danh không được làm chủ doanh nghiệp tư nhân; không được làm thành viên hợp danh của công ty hợp danh khác trừ trường hợp được sự nhất trí của các thành viên hợp danh còn lại.” Tuy nhiên, quy định này không áp dụng đối với thành viên góp vốn trong công ty hợp danh.

Công ty trách nhiệm hữu hạn

Công ty trách nhiệm hữu hạn bao gồm công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên và công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên.

Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên là doanh nghiệp do một tổ chức hoặc một cá nhân làm chủ sở hữu (sau đây gọi là chủ sở hữu công ty). Chủ sở hữu công ty chịu trách nhiệm về các khoản nợ và nghĩa vụ tài sản khác của công ty trong phạm vi số vốn điều lệ của công ty.

Công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên là doanh nghiệp có từ 02 đến 50 thành viên là tổ chức, cá nhân. Thành viên chịu trách nhiệm về các khoản nợ và nghĩa vụ tài sản khác của doanh nghiệp trong phạm vi số vốn đã góp vào doanh nghiệp, trừ trường hợp quy định tại khoản 4 Điều 47 của Luật này. Phần vốn góp của thành viên chỉ được chuyển nhượng theo quy định tại các điều 51, 52 và 53 của Luật này.

Đối với các loại hình công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên hoặc hai thành viên trở lên, Luật Doanh nghiệp 2020 và cả Luật Doanh nghiệp 2014 đều không hạn chế số lượng công ty mà một cá nhân được thành lập. Do vậy, một cá nhân có thể thành lập một hoặc nhiều công ty trách nhiệm hữu hạn.

Công ty cổ phần

Công ty cổ phần là doanh nghiệp, trong đó vốn điều lệ được chia thành nhiều phần bằng nhau gọi là cổ phần; cổ đông có thể là tổ chức, cá nhân; số lượng cổ đông tối thiểu là 03 và không hạn chế số lượng tối đa. Cổ đông chỉ chịu trách nhiệm về các khoản nợ và nghĩa vụ tài sản khác của doanh nghiệp trong phạm vi số vốn đã góp vào doanh nghiệp.

Đối với các loại hình công ty cổ phần, Luật Doanh nghiệp 2020 và cả Luật Doanh nghiệp 2014 đều không hạn chế số lượng công ty mà một cá nhân được thành lập. Do vậy, một cá nhân có thể thành lập một hoặc nhiều công ty cổ phần.

Như vậy, một cá nhân có đủ năng lực hành vi dân sự để chịu trách nhiệm đối với doanh nghiệp do mình thành lập hoặc góp vốn thành lập có thể thành lập nhiều doanh nghiệp trong trường hợp đó là công ty TNHH một thành viên, 2 thành viên trở lên hoặc công ty cổ phần, với 1 doanh nghiệp tư nhân hoặc 1 công ty hợp danh.